ดีแทค Safe Internet และกลุ่มเทเลนอร์ ร่วมกับองค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย พร้อม ‘ดีป้า-กองทุนสื่อฯ’ พัฒนาหลักสูตร ‘การเคารพในความหลากหลายทางเพศเพื่อลดการกลั่นแกล้งทางออนไลน์ (Cyber-Bullying)’
พัฒนาครูให้เป็นโค้ช
หลักสูตร ‘การเคารพในความหลากหลายทางเพศเพื่อลดการกลั่นแกล้งทางออนไลน์’ มุ่งพัฒนาครูให้เป็นโค้ชเพื่อช่วยทำให้ ‘โรงเรียน’ ซึ่งเป็นพื้นที่ทางสังคมแห่งแรกของเด็ก เป็นพื้นที่ที่เอื้ออาทร ปลอดภัย ทุกคนเคารพความเท่าเทียมของมนุษย์ ผ่านการเรียนการสอนตั้งแต่เด็ก ให้เข้าใจถึงแนวคิดที่ว่าความแตกต่างหลากหลายไม่ใช่ความผิดปกติ อันจะช่วยลดอคติและความเสี่ยงที่เด็กและเยาวชนจะกลั่นแกล้งรังแกเพื่อน และคนร่วมสังคมทั้งออนไลน์และออฟไลน์ ตามหลักการสิทธิมนุษยชนสากล
งานวิจัยชี้ กลุ่ม LGBT มักถูกกลั่นแกล้งทั้งทางออนไลน์และออฟไลน์
งานวิจัยเรื่อง “การแกล้งกันของเด็กนักเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาและอาชีวศึกษา ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลในปี พ.ศ. 2561” โดยความร่วมมือระหว่างคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และดีแทค แสดงให้เห็นข้อมูลเชิงประจักษ์ว่าร้อยละ 91 จาก 1,606 กลุ่มตัวอย่าง เคยถูกกลั่นแกล้งในสถานศึกษาจนถึงขั้นเสียใจหรือเสียความรู้สึก ที่สำคัญ LGBT หรือกลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศ ตกเป็นเป้าหมายของการกลั่นแกล้งรังแกทั้งในแบบออนไลน์และออฟไลน์ โดยกลุ่มนักเรียนที่เปิดเผยในงานวิจัยว่าเป็น LGBT เผยว่ามีประสบการณ์โดนกลั่นแกล้งทางวาจา แกล้งทางเพศ แกล้งทางไซเบอร์ และถูกรังแกมากที่สุด เมื่อเทียบกับนักเรียนหญิงและชาย
นักเรียนที่โดนกลั่นแกล้งมักอยากขอความช่วยเหลือจากครู แต่ไม่ทำ เพราะไม่เชื่อถือความยุติธรรมของครู
นอกจากนี้ เด็กนักเรียนร้อยละ 33.8 ระบุว่าครูคือบุคคลที่นักเรียนต้องการแจ้งปัญหาและร้องขอความช่วยเหลือมากที่สุด เมื่อนักเรียนเผชิญกับปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทั้งที่โรงเรียนและบนพื้นที่ออนไลน์ แต่ที่ไม่ทำเช่นนั้น เพราะเด็กนักเรียนกลุ่มตัวอย่างรู้สึก ‘ไม่เชื่อถือ’ ในความยุติธรรมของครู เพราะครูมักเลือกที่รักมักที่ชัง และครูอาจไม่มีความรู้หรือทักษะที่จะช่วยแก้ปัญหา โดยเฉพาะเรื่องการกลั่นแกล้งทางออนไลน์ และปัญหาอื่นๆ ที่เกี่ยวกับความเสี่ยงออนไลน์
การกลั่นแกล้งทางสังคมมีความสัมพันธ์สูงกับการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์
นางอรอุมา ฤกษ์พัฒนาพิพัฒน์ ผู้อำนวยการอาวุโส สายงานสื่อสารองค์กรและความยั่งยืน บริษัท โทเทิ่ล แอ็คเซ็ส คอมมูนิเคชั่น จำกัด (มหาชน) หรือดีแทค กล่าวว่า “งานวิจัยฯ แสดงให้เห็นว่าการกลั่นแกล้งทางสังคมมีความสัมพันธ์สูงกับการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ นักเรียนใช้ไซเบอร์เป็นส่วนหนึ่งของสังคมของพวกเขา และหากต้องการป้องกันการกลั่นแกล้งหรือการรังแกทางไซเบอร์ อาจต้องเริ่มจากต้องป้องกันการกลั่นแกล้งหรือการรังแกทางสังคมตามกายภาพของพวกเขา”
หลักสูตรที่ส่งเสริมการใช้งานอินเทอร์เน็ตอย่างปลอดภัยในกลุ่มเด็ก
“ดีแทคและองค์การแพลนได้พัฒนาหลักสูตรนี้ขึ้น ภายใต้โครงการความร่วมมือระหว่างเทเลนอร์ กรุ๊ป และองค์การแพลน อินเตอร์เนชันแนล โดยมีเป้าหมายคือส่งเสริมการใช้งานอินเทอร์เน็ตอย่างปลอดภัยในกลุ่มเด็ก และการสร้างทักษะต่างๆ เพื่อเตรียมความพร้อมเด็กๆ สู่โลกยุคดิจิทัล โดยดีแทคและองค์กรแพลน ได้ร่วมกันจัดอบรมครูในโรงเรียน 15 โรงเรียนทางภาคเหนือ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาหลักสูตรให้สอดคล้องกับบริบทสังคมของประเทศไทย จากนั้นจะพัฒนาเนื้อหาดังกล่าวให้อยู่ในรูปของหลักสูตรออนไลน์บนแพลตฟอร์ม ‘ห้องเรียนครูล้ำ’ ซึ่งหลักสูตรดังกล่าวจะพร้อมเปิดให้บริการในเดือนมกราคมปีหน้านี้ ครูที่ผ่านการอบรมจะได้รับประกาศนียบัตร สามารถนำเครื่องมือหรือสื่อการสอนที่ได้รับไปใช้จัดกิจกรรมต่อยอดภายในโรงเรียนของตนได้ ความพยายามทั้งหมดนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้หากปราศจากการสนับสนุนของสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (ดีป้า) และมูลนิธิกองทุนสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์”
SOGIESC คืออะไร
สำหรับหลักสูตรการเคารพในความหลากหลายทางเพศเพื่อลดการกลั่นแกล้งทางออนไลน์นั้น ทางดีแทคได้เลือกทำงานร่วมกับองค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล ซึ่งเป็นองค์กรพันธมิตรระดับโลกของกลุ่มเทเลนอร์ ซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นรายสำคัญของดีแทค ในการนำทฤษฎีที่มีนักสิทธิมนุษยชนได้พัฒนาไว้ มาเป็นเครื่องมือหนึ่งทางสิทธิมนุษยชนที่ใช้เป็นกรอบทางความคิด เพื่อทำความเข้าใจกับองค์ประกอบและความรู้เกี่ยวกับเรื่องเพศ หรือเรียกในชื่อย่อว่า SOGIESC ซึ่งมีองค์ประกอบ 4 ส่วนดังนี้
- Sexual Orientation: SO หรือ รสนิยมทางเพศ หมายถึง อารมณ์ ความรู้สึกเชิงชู้สาว และความดึงดูดทางเพศ ทั้งในเพศตรงข้ามและเพศเดียวกัน เป็นสัญชาตญาณที่เกิดมาพร้อมกับความเป็นมนุษย์ เป็นปกติของความเป็นมนุษย์
- Gender Identity: GI หรือ อัตลักษณ์ทางเพศ หมายถึง ความสำนึกรู้และการแสดงออกทางเพศภาวะเกี่ยวกับความเป็นเพศภาวะของตัวเอง ซึ่งอาจสอดคล้องหรือไม่สอดคล้องกับเพศกำเนิด
- Gender Expression: GE หรือ การแสดงออกทางเพศภาวะ ซึ่งอาจมาจากการสั่งสอนของครอบครัว เช่น ผู้ชายต้องแต่งกายสีเข้ม มีความเข้มแข็ง ส่วนผู้หญิงควรไว้ผมยาว แต่งหน้า ท่วงท่าการเดิน ความอ่อนโยน
- Sex Characteristic: SC หรือ เพศสรีระ หมายถึง ลักษณะทางเพศของบุคคลที่ติดตัวมาแต่กําเนิด ซึ่งถูกกําหนดให้เป็น 2 เพศ นั่นคือเพศหญิงและเพศชาย
‘ความแตกต่างหลากหลาย’ ล้วนแสดงให้เห็นถึงความเป็นธรรมดาและธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต
นางสาวกรองแก้ว ปัญจมหาพร ผู้เชี่ยวชาญงานส่งเสริมความเสมอภาคทางเพศ องค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย พันธมิตรของดีแทค Safe Internet ผู้ร่วมออกแบบหลักสูตรอบรมครูออนไลน์บน ‘ห้องเรียนครูล้ำ’ พื้นที่การเรียนรู้ที่สนับสนุนให้บุคลากรครูอาจารย์ สามารถให้ความช่วยเหลือและคำแนะนำเกี่ยวกับปัญหาภัยออนไลน์ กล่าวว่าเหตุการณ์กลั่นแกล้งไม่ว่าในพื้นที่ออนไลน์หรือออฟไลน์ เกิดจากการที่เด็กหรือคนในสังคมไม่เข้าใจถึง ‘ความแตกต่าง’ คนที่มีความแตกต่างมักตกเป็น ‘เหยื่อ’ ของการกลั่นแกล้งรังแก ทั้งที่ในความเป็นจริง ‘ความแตกต่างหลากหลาย’ ล้วนแสดงให้เห็นถึงความเป็นธรรมดาและธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต มนุษย์เรามีความหลากหลาย ทั้งชาติพันธุ์ สีผิว ภาษา ศาสนา รสนิยมเพศ และอัตลักษณ์ทางเพศ”
การเคารพความหลากหลายช่วยลดการกลั่นแกล้งทางออนไลน์ได้
หลักสูตรการเคารพความหลากหลายทางเพศมุ่งสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับอัตลักษณ์ที่หลากหลายของความเป็นมนุษย์ เพื่อลดการกลั่นแกล้งรังแกในโลกออนไลน์ เนื้อหามุ่งทำความเข้าใจกับผู้เรียนเข้าใจว่ามนุษย์เพศกำเนิดหญิงชาย ล้วนแล้วแต่มีอัตลักษณ์ทางเพศ รสนิยมทางเพศ และการแสดงออกทางเพศภาวะที่แตกต่างกัน อัตลักษณ์ทางเพศคือสิ่งที่บุคคลนั้นเป็นผู้กำหนด สามารถเปลี่ยนแปลงลื่นไหลได้ ความเข้าใจในเรื่องความหลากหลายทางเพศจะช่วยให้เราลดการตีตราและการเลือกปฏิบัติ การเหยียดเพศ รวมถึงการกลั่นแกล้งรังแกกันในโลกออนไลน์ของเด็กและเยาวชน
มุ่งสร้างการเคารพในความแตกต่างหลากหลาย และการเคารพในคุณค่าของความเป็นมนุษย์ที่แท้จริง
หลักสูตรฯ มุ่งสร้างการเคารพในความแตกต่างหลากหลาย และการเคารพในคุณค่าของความเป็นมนุษย์ที่แท้จริง ซึ่งสอดคล้องกับหลักการยอกยาการ์ตา ว่าด้วยการใช้กฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ ที่ว่า “มนุษย์ทุกคนย่อมเกิดมาโดยอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรีและสิทธิต่างๆ ‘วิถีทางเพศ (Sexual Orientation) และอัตลักษณ์ทางเพศ (Gender Identity)’ คืออัตลักษณ์พื้นฐานของความเป็นมนุษย์ ที่ควรได้รับการเคารพในศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ที่เท่าเทียมกัน”
นอกจากนี้ หลักสูตรฯ ยังแนะนำวิธีการใช้อุปกรณ์การสอนให้ครูนำไปปรับใช้เพื่อให้คำแนะนำแก่เด็กนักเรียน และแนะนำบทสนทนาให้ครูสามารถพูดคุยกับเด็กนักเรียนด้วยความเข้าใจ เป็นมิตร ซึ่งจะช่วยให้เด็กเรียนรู้ที่จะภูมิใจในอัตลักษณ์ของตนเอง เคารพสิทธิความหลากหลายทางเพศ และไม่ละเมิดสิทธิของผู้อื่น
ความหลากหลายและการไม่แบ่งแยกควรเป็นหลักปฏิบัติในโลกออนไลน์ด้วย
โจอันนา อูสตัด หัวหน้าสายงานอาชีวอนามัย สิ่งแวดล้อม และความยั่งยืน กลุ่มเทเลนอร์ กล่าวเสริมว่า “กลุ่มเทเลนอร์เชื่อในความหลากหลายและสังคมที่ไม่มีการแบ่งแยก เพราะโทรคมนาคมคือเรื่องของทุกคน ซึ่งความหลากหลายและการไม่แบ่งแยกควรเป็นหลักปฏิบัติในโลกออนไลน์ด้วยเช่นกัน โดยบทบาทที่สำคัญของธุรกิจโทรคมนาคมคือการสอนให้เด็กและเยาวชนใช้ชีวิตอยู่ในโลกออนไลน์อย่างรู้เท่าทัน สร้างสรรค์ และเห็นอกเห็นใจกัน ซึ่งจะทำให้โลกออนไลน์กลายเป็นพื้นที่ที่ปลอดภัยและน่าอยู่สำหรับคนทุกเพศทุกวัย”
เกี่ยวกับกลุ่มเทเลนอร์
กลุ่มเทเลนอร์ กลุ่มผู้ให้บริการการสื่อสารในสแกนดิเนเวียและเอเชีย โดยมีฐานผู้ใช้บริการจำนวนทั้งสิ้นกว่า 186 ล้านคน และมีรายได้ต่อปีกว่า 12,000 ล้านดอลลาร์ (ข้อมูลปี 2562) โดยตำแหน่งทางการตลาดอันดับ 1 หรือ 2 ในแต่ละตลาดที่ดำเนินธุรกิจ เทเลนอร์กรุ๊ปยึดมั่นในการดำเนินธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบและมุ่งมั่นในการสร้างสรรค์สังคม การติดต่อสื่อสารนับเป็นบริการที่เทลเนอร์กรุ๊ปให้บริการมากว่า 160 ปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเชื่อมโยงสิ่งที่สำคัญของผู้คนเข้าด้วยกัน กลุ่มเทเลนอร์เข้ามาลงทุนในดีแทคตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544 และร่วมเป็นพันธมิตรในการทำโครงการ Safe Internet
เกี่ยวกับองค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล
องค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล เป็นองค์กรพัฒนาเอกชนระหว่างประเทศที่ดำเนินงานใน 70 ประเทศทั่วโลกตลอดกว่า 80 ปีที่ผ่านมา และเริ่มดำเนินงานในประเทศไทยมาตั้งแต่ พ.ศ. 2524 โดยทำงานด้านการเสริมสร้างและพัฒนาสิทธิมนุษยชนและความเท่าเทียมของเด็กผู้หญิง ผ่านการทำงานร่วมกับเด็ก เยาวชน ผู้สนับสนุน พันธมิตร และภาครัฐทั้งในระดับท้องถิ่นและภูมิภาค ด้วยความมุ่งมั่นที่จะสร้างสังคมที่เป็นธรรม ผ่านการทำงานโครงการต่างๆ ที่จะช่วยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับบรรทัดฐานทางเพศ อคติทางเพศ รวมถึงความไม่เป็นธรรมทางเพศ ที่เป็นต้นเหตุของปัญหาการละเมิดสิทธิของเด็กโดยเฉพาะเด็กผู้หญิง รวมถึงผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งในเชิงนโยบายและเชิงปฏิบัติในระดับชุมชน ระดับประเทศ และระดับโลก
ข้อมูลเพิ่มเติม https://plan-international.org/
✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦
ติดตามนิตยสาร OK! Magazine Thailand ได้ที่นี่
Website : www.okmagazine-thai.com
Instagram : www.instagram.com/okmagazinethailand
Facebook : www.facebook.com/okmagthailand
Twitter : twitter.com/okthailand
